Juka to jedna z najpopularniejszych roślin egzotycznych uprawianych w polskich mieszkaniach. Jest ona bardzo dekoracyjna i łatwa w uprawie. Z ładnego szerokiego pnia wyrastają rozety soczyście zielonych liści. Juka będzie świetnie wyglądać zarówno w bardzo nowoczesnych industrialnych wnętrzach, jak i w mieszkaniu urządzonym w stylu rustykalnym. Możemy ją wykorzystać w charakterze solitera lub jako część egzotycznej kompozycji roślinnej w połączeniu z palmami i sukulentami, asparagusami czy alokazjami.
Gatunki juki uprawianej w mieszkaniach
Juka to znana od wielu lat i bardzo lubiana roślina doniczkowa. Najczęściej uprawiamy w mieszkaniach takie gatunki jak:
- juka wyniosła Yucca elata,
- juka gwatemalska Yucca guatemalensis, znana również pod nazwą juka słoniostopa Yucca elephantipes,
- juka aloesowa Yukka aloifolia, spotykana też pod nazwą juka mydlana.
Juka w zależności od odmiany może być średniej wielkości rośliną doniczkową lub sporym drzewem, które będzie wymagać sporo miejsca. Gatunek ten można również uprawiać na balkonie, tarasie lub w ogrodzie, gdzie często pięknie zakwita, co bardzo rzadko zdarza się w uprawie doniczkowej w mieszkaniu. Poznaj zasady doniczkowej uprawy juki.
Juka w mieszkaniu
Juka, czyli po polsku krępla to roślina, która naturalnie występuje w Ameryce Środkowej, Południowej i w pustynnych rejonach Stanów Zjednoczonych. Znanych jest kilkadziesiąt różnych gatunków tej rośliny, jednak w domu czy w ogrodzie uprawia się jedynie kilka z nich.
Juka w warunkach domowych uprawiana w doniczce może być kilkunastocentymetrową rośliną lub sporym drzewek sięgającym do sufitu. Jest to gatunek niezwykle oryginalny - ma piękny charakterystyczny pień i bardzo ozdobne pióropusze liści na jego szczycie. Tak prezentują się między innymi juka gwatemalska czy wyniosła należące do rodziny agawowatych.
W kwiaciarniach lub centrach ogrodniczych najczęściej można kupić właśnie jukę gwatemalską. W naturze jest ona drzewem dorastającym do 15 metrów wysokości, natomiast w uprawie domowej w donicy osiąga maksymalnie 120 cm. Często jest to roślina wielopniowa. Wyrastające na szczytach pędów liście wyrastają w charakterystycznych rozetach. Osiągają one 30-40 cm długości, są wstęgowate i szpiczasto zakończone. Powierzchnia liści jest matowa i ma intensywnie zielony kolor. W naszych warunkach klimatycznych juka w uprawie domowej nie zakwita. Zdarza się to jedynie w warunkach szklarniowych na przykład w oranżeriach lub palmiarniach, ale i tutaj roślina nie wytwarza u nas owoców, ponieważ jej kwiaty są zapylane przez gatunek ćmy niewystępujący w Polsce.
Nieco inaczej wygląda juka karolińska, która jest bardzo chętnie uprawiana w ogrodach. Jest to roślina, której krótka (do 30 cm) drewniejąca łodyga jest ukryta pomiędzy liśćmi. Zdarza się również, że nie występuje ona wcale. Z kolei liście są bardzo długie (do 75 cm) i ostro zakończone. Ten gatunek juki jest wytrzymały na działanie niskich temperatur i bez problemu przezimuje w gruncie w ogrodzie. Latem juka ogrodowa wytwarza długi aż do 180 cm pęd kwiatostanowy, na którym znajdują się bardzo liczne piękne kremowo-białe kwiaty. Roślina na nadaje się również na balkon czy taras, ale raczej nie jest uprawiana w mieszkaniach.
Juka - uprawa
Choć juka nie jest rośliną zbyt wymagającą, to jednak trzeba pamiętać, że jest to gatunek egzotyczny wywodzący się z zupełnie innego klimatu niż nasz, dlatego powinniśmy dołożyć wszelkich starań, aby zapewnić roślinom jak najlepsze warunki wzrostu. Z tego powodu, poznajmy zasady uprawy juki w mieszkaniu:
1. Stanowisko dla juki
Juka to roślina wybitnie światłolubna. Nie zapominajmy, że w naturze gatunek ten występuje na terenach pustynnych. Juka może więc stać w pełnym słońcu zarówno w pomieszczeniu, jak i w okresie wiosenno-letnim możemy ją wystawić na balkon bądź taras w zacisznym osłoniętym od wiatru miejscu.
Zimą również zapewniamy roślinie bardzo słoneczne stanowisko. Optymalnie jednak byłoby obniżyć temperaturę w pomieszczeniu, w którym stoi do 15-20 stopni.
Nigdy nie stawiajmy juki w zacienionym miejscu. Roślina ta bardzo źle bowiem znosi niedobór światła. Jej liście wtedy szybko wiotczeją i robią się bardzo blade, a cała roślina nienaturalnie się wyciąga i robi się wyetiolowana. Juki stojące przez dłuższy czas w zbyt zacienionym miejscu niestety zamierają.
Kolejną kwestią, o której powinniśmy pamiętać jest regularne wietrzenie pomieszczenia, w którym stoi juka. Roślina ta źle znosi duchotę. Pamiętajmy jednak, że w ziemi, kiedy temperatura na zewnątrz spada poniżej 10 stopni, na czas wietrzenia pokoju, konieczne jest wyniesienie juki do innego pomieszczenia. Przynosimy ją z powrotem dopiero kilka minut po zamknięciu okna. Jest to bardzo ważne, ponieważ gatunki juki przeznaczone do domowej uprawy doniczkowej, źle znoszą niskie temperatury.
2. Podłoże dla juki
Juka co prawda może rosnąć w mieszance zwykłej ziemi ogrodniczej oraz piasku, ale zdecydowanie lepiej będzie się czuła w specjalnym podłożu przeznaczonym do roślin egzotycznych takich jak juki, palmy oraz draceny.
Niezależnie od rodzaju zastosowanego podłoża, trzeba koniecznie pamiętać o wysypaniu dna doniczki warstwą drenażową (keramzyt, żwirek ogrodniczy), co usprawni odpływanie nadmiaru wody. Jest to bardzo ważne, ponieważ juki bardzo nie lubią stojącej długo w donicy wody.
3. Podlewanie i nawożenie juki
Juki to rośliny pustynne, które wykształciły naturalne przystosowania do okresowej suszy jak na przykład liście z grubą skórką i nalotem woskowym, co zapobiega nadmiernemu parowaniu wody z ich powierzchni.
Juki podlewamy więc dopiero wtedy, gdy podłoże w doniczce wyraźnie przeschnie. Zimą może to być nawet raz na dwa-trzy tygodnie, a latem nieco częściej w zależności od warunków atmosferycznych. Rośliny z pewnością będą wymagały częstszego podlewania, jeśli stoją w okresie letnim na balkonie lub tarasie.
Bardzo uważajmy, aby nie przelewać juki. Jest to gatunek szczególnie wrażliwy na nadmiar wilgoci i może to prowadzić do gnicia rośliny i jej zamierania w stosunkowo krótkim czasie.
W lecie, podczas dużych upałów, gdy powietrze jest bardzo suche, warto także zraszać delikatnie liście rośliny bardzo drobną mgiełką ze spryskiwacza do roślin.
Zarówno woda do podlewania juki, jak i ta do zraszania liści powinna być ustana i mieć temperaturę pokojową.
Nawozy stosujemy tylko w okresie wiosenno-letnim. Dokarmiamy nimi rośliny co dwa tygodnie. Najlepiej sprawdzi się wieloskładnikowa odżywka to roślin doniczkowych o zielonych liściach. Stosujemy wyłącznie nawozy doglebowe, te stosowane dolistnie nie nadają się dla tego gatunku. Jesienią i zimą natomiast całkowicie zaprzestajemy nawożenia.
4. Rozmnażanie juki
Jukę możemy samodzielnie rozmnożyć na dwa sposoby:
Przez sadzonki liściowe
Sadzonki tego typu bardzo łatwo pozyskać. Wystarczy, że ostrym nożem odetniemy z pnia kilka młodych rozet liściowych. Usuwamy z nich kilka dolnych liści, po czym umieszczamy sadzonki w naczyniu z wodą. Po 2-4 tygodniach powinny puścić korzenie. Wtedy sadzimy je do doniczek z podłożem.
Możemy również pominąć etap ukorzeniania w wodzie i od razu po odcięciu rozet liściowych posadzić je w doniczkach, jednak w takim przypadku konieczne jest uprzednie zamoczenie końcówki sadzonki w specjalnym preparacie ukorzeniającym, który kupimy w kwiaciarni lub centrum ogrodniczym. Oznaką przyjęcia się sadzonek jest wyrastanie młodych liści.
Przez ukorzenianie pnia
Jeśli mamy roślinę z bardzo długim pniem i chcemy ją odmłodzić, wówczas możemy z niej zrobić kilka egzemplarzy, przygotowując sadzonki z pnia. Pień juki tniemy ostrym nożem na fragmenty długości co najmniej 10 cm. Pamiętajmy, że na każdej sadzonce musi znajdować się choć jeden (a najlepiej co najmniej dwa) pączki. Dolną część pnia zanurzamy w ukorzeniaczu i sadzimy w specjalnym podłożu przeznaczonym do uprawy juki. Już po 2-3 tygodniach roślina powinna zacząć się ukorzeniać, a z pączków znajdujących się na pniu będą wyrastać rozety liściowe.
Juka to bardzo wdzięczna roślina, która może zdobić nasz dom przez wiele lat. Musimy jedynie pamiętać o jej regularnym przesadzaniu do większych pojemników, najlepiej co 2-3 lata. Juki rzadko chorują. Trzeba jednak pamiętać, że choć niektóre gatunki są na tyle odporne, że bez problemów zimują w gruncie w ogrodzie, to jednak większość nie lubi zbyt niskich temperatur oraz przeciągów.
Jednym z najczęstszych błędów w uprawie juki jest przelewanie rośliny. Nie dopuszczajmy do tego, aby podłoże w doniczce było zbyt mokre, ponieważ spowoduje to gnicie korzeni i masowe żółknięcie oraz więdnięcie liści. Może to także przyczyniać się do powstawania chorób takich jak miękka zgnilizna bakteryjna juki czy zgnilizna kłodziny juki. Czasami zdarza się też, że liście juki brązowieją na końcach i zasychają. Dzieje się tak najczęściej z powodu zbyt suchego powietrza w pomieszczeniu. Dlatego w czasie dużych upałów oraz zimą podczas sezonu grzewczego, gdy powietrze w mieszkaniu jest bardzo suche, warto regularnie zraszać liście rośliny lub po prostu ustawić w pomieszczeniu nawilżacz powietrza.
Komentarze