Malowanie ścian i sufitów - zalety, porady, ciekawostki. Rodzaje farb do malowania wnętrz

Technika malowania ścian jest stara jak świat. Już prehistoryczni ludzie sięgali po farby wyrabiane z roślin, zwierząt oraz minerałów, aby ozdobić nimi swoje jaskinie. Malowidła skalne były też pierwszym sposobem porozumiewania się ludzi. Nie znając liter, próbowali przedstawić informację w sposób obrazkowy. Z biegiem lat o estetykę pomieszczeń zaczęli dbać profesjonalni malarze.

Wytwarzali oni farby z dostępnych im środków, które często były wyjątkowo toksyczne dla zdrowia. Arszenik, cynober czy ołów sprawiały, że artyści byli znużeni, melancholijni i nie mieli problemu z łaknieniem. Powiększone siatkówki oczu z kolei prowadziły do widzenia barwnej aureoli wokół przedmiotów, co można chociażby zauważyć przyglądając się obrazom Vincenta van Gogha. W czasach średniowiecza do malowania ścian używano wapna rozcieńczonego z wodą. Ta pierwotna farba pozwalała nie tylko rozjaśnić ściany, ale działała też dezynfekująco. Z czasem zaczęto dodawać do niej pigmenty, które jednak były bardzo kosztowne. Nic więc dziwnego, że im jaśniejsza farba, tym mniej trzeba było za nią zapłacić. Najdroższa była ta, do której dołączano sproszkowane szkło, co dawało lekko połyskujący efekt.

Ciekawostką jest to, że przez wiele lat w pałacach i rezydencjach najzamożniejszych przedstawicieli społeczeństwa, ściany pokrywano farbą wytworzoną z patyny. Jak ją pozyskiwano? Paski miedzi wieszano nad pojemnikiem z obornikiem oraz octem, co sprzyjało odkładaniu się na niej patyny. Tę z kolei zdrapywano i kładziono na ścianach. Rozwój przemysłu sprawił, że pigmenty były coraz bardziej dostępne. W efekcie modne stało się malowanie ścian na różne, czasami bardziej intensywne kolory. Ich ilość oraz jakość świadczyła zaś o statusie materialnym mieszkańców. Aż do końca XIX wieku nie znano czarnej farby. Dziś z kolei, trudno wyobrazić sobie bez niej nowoczesne wnętrza.

Zalety malowanych pomieszczeń

Bez względu na to, że współczesna branża budowlana daje szereg ciekawych rozwiązań, które mogą znaleźć się na ścianach, nadal najbardziej popularną formą ich dekorowania pozostaje farba. Tym, co przemawia na jej korzyść jest przede wszystkim niewygórowana cena oraz łatwość montażu. Ściany najczęściej można pomalować samodzielnie, bez konieczności korzystania z usług fachowców. Pozwala to nie tylko zaoszczędzić gotówkę, ale także usprawnić prace i dostosować czas remontu do indywidualnych potrzeb. Farba, w przeciwieństwie do tapety nie wymaga usuwania poprzednich warstw ze ściany. Współczesne farby szybko schną, nie są toksyczne i nie rozchlapują się podczas malowania. Doskonale kryją ściany. Z reguły wystarczy raz lub dwa razy pomalować pomieszczenie, aby osiągnąć zamierzony efekt.

Farba jest jednym z najłatwiejszych sposobów na zmianę aranżacji. Różnorodność kolorów dostępnych na rynku sprawia, że bez problemu dopasujecie ją zarówno do klasycznych, jak i nowoczesnych pomieszczeń. Malowane ściany sprawdzą się także w luksusowych aranżacjach glamour czy domach urządzonych w stylu vintage. Farby są także przyjazne dla zdrowia. Nawet zmywalne warianty, w przeciwieństwie do tapet winylowych, świetnie przepuszczają parę wodą i pozwalają ścianom oddychać. W ten sposób tworzą właściwy mikroklimat w pomieszczeniach, zapobiegając jednocześnie rozwojowi pleśni oraz grzybów. Warto także podkreślić, że nowoczesne farby są bardzo odporne na zabrudzenia. Idealnie sprawdzają się również w domach gdzie są małe dzieci czy zwierzęta. Farby należące do grupy I oraz II można myć używając do tego celu szczotki zamoczonej w roztworze wody i detergentu. Z tych, należących do klasy III oraz IV, zanieczyszczenia można usuwać mokrą ściereczką. Najmniej odporne na szorowanie są farby oznaczone symbolem V. Farby są także doskonałym rozwiązaniem dla alergików. Producenci zdecydowanie ograniczają użycie związków chemicznych, dzięki czemu farby nie wydzielają trujących czy drażniących oparów. Wybierając farby z małą zawartością lotnych związków organicznych zyskuje się pewność, że są one bezpieczne nawet dla osób cierpiących na schorzenia układu oddechowego oraz dla małych dzieci.

Farba dopasowana do pomieszczenia

Wybierając farby, większość ludzi kieruje się jedynie ich kolorem. Tymczasem warto pamiętać, że rozwiązania dostępne obecnie na rynku różnią się także właściwościami fizyko-chemicznymi, co sprawia, że jeszcze lepiej spełniają swoją rolę. Do pomieszczeń narażonych na działanie wilgoci warto więc wybierać farby odporne na działania pleśni. Znakomicie sprawdzą się one w łazience oraz w kuchni. W tej ostatniej bezkonkurencyjne będą także farby odporne na żółknięcie, które przez wiele miesięcy będą skutecznie opierały się działaniu oparów gazów. W miejscach, w których panuje wzmożony ruch, czyli w przedpokojach, korytarzach czy holach, warto postawić na farby wykazujące dużą odporność na ścieranie. Tworzące twardą powłokę skutecznie będą chronić ściany przez ewentualnymi, drobnymi uszkodzeniami mechanicznymi i przez długi czas zachowają swój pierwotny kolor. Wybierając farbę do pokoju dziecięcego, warto kierować się przede wszystkim zawartością w niej LZO - im jest ich mniej, tym lepiej. Dolna granica LZO wynosi 1 gram, górna - 30 gramów na 1 litr, przy czym dotyczy ona jedynie farb emulsyjnych. Największą dowolność w kwestii wyboru farby dają te, które goszczą w salonie, pokoju gościnnym czy sypialni. W tym przypadku można kierować się przede wszystkim estetycznymi preferencjami. Dla nowoczesnych wnętrz oraz aranżacji glamour strzałem w dziesiątkę będą farby z połyskiem. Wymagają one jednak pomocy fachowca, ponieważ wszelkie niedociągnięcia są mocno widoczne. Co ważne, nadają się tylko dla idealnie gładkich ścian - najlepiej tych pokrytych tynkiem gipsowym. Jeżeli ktoś gustuje w ciepłych przestrzeniach, winien wybierać farby matowe w stonowanych kolorach, które podkreślą ich przytulny charakter. Ich atutem jest także fakt, że pozwalają ukryć drobne mankamenty ściany.

Rodzaje farb do malowania ścian wnętrz

Farby, które znajdziecie na sklepowych półkach różnią się także substancjami, które zostały użyte w procesie ich produkcji. W niepamięć odchodzą dziś klasyczne emulsje, które nie tylko wydzielały nieprzyjemną woń, ale także były słabo odporne na zabrudzenia.

• Jednymi z najpopularniejszych są dziś farby akrylowe, przeznaczone do suchych pomieszczeń. Ich największą zaletą jest wodorozcieńczalność. Wchodzące w ich skład żywice akrylowe wyróżnia doskonała przyczepność do podłoża, dzięki czemu farby te znakomicie kryją i tworzą szczelną powłokę na ścianie. Można z powodzeniem stosować je na betonie, zagruntowanym tynku, płycie gipsowo-kartonowej, drewnie, a nawet na powierzchni metalowej. Nie nadają się one jednak do pomieszczeń, w których panuje duża wilgotność powietrza.
• W kuchni czy w łazience lepszym pomysłem będą więc farby lateksowe z dodatkiem środka grzybobójczego. Duża zawartość żywicy powoduje, że są one łatwozmywalne i odporne na ścieranie. Ich kolor nie płowieje pod wpływem promieni słonecznych, dzięki czemu możecie cieszyć się nim przez kilka lat. Domieszki kauczuku sprawiają natomiast, że farby lateksowe tworzą stosunkowo elastyczną powierzchnię, która skutecznie opiera się drobnym uszkodzeniom mechanicznym. Większość z nich posiada także właściwości hipoalergiczne, co sprawia, że bez obaw można malować nimi ściany pokoju dziecięcego.
• Ich alternatywą są farby winylowe. Ich niepodważalną zaletą jest trwałość koloru. Nie blakną i nie żółkną. Nawet po kilku latach barwa posiada swoje pierwotne nasycenie. Doskonale kryją ściany i są bardzo łatwe w rozprowadzeniu na powierzchni. Co ważne, można je zmywać za pomocą ściereczki zwilżonej wodą. Są to farby mniej na zabrudzenia, przez co lepiej unikać ich w pokojach dziecięcych, czy pomieszczeniach o wzmożonej eksploatacji. Wykazują także ograniczoną przepuszczalność dla pary wodnej, przez co nie są wskazane w pomieszczeń o dużej wilgotności.
• Nowością ostatnich lat są z kolei farby ceramiczne. Są wyjątkowo odporne na szorowanie. Nie straszne są dla nich także detergenty. Tworzą zbitą, twardą powłokę na ścianach, dlatego są odporne na uderzenia. Tworzą ponadto bardzo niekorzystne środowisko dla grzybów i pleśni, przez co są rekomendowane do kuchni oraz łazienek. Gwarantują też znakomitą wentylację ścian, przez co tworzą idealny mikroklimat w pomieszczeniach. Można pokrywać nimi niemal każdą powierzchnię - od surowego tynku, poprzez płyty kartonowo-gipsowe, na drewnie kończąc. Gwarantując doskonałą przyczepność i elastyczność, pomagają zatuszować drobne niedoskonałości ścian. Dostępne są w szerokiej palecie kolorów. Warto przy tym zaznaczyć, że pierwotna barwa utrzymuje się przez wiele lat.

Farby do zadań specjalnych - magnetyczne i tablicowe

Miłośnicy awangardowych i jednocześnie praktycznych wnętrz nie przejdą zaś obojętnie obok farb, o których możemy śmiało powiedzieć, że służą do zadań specjalnych. W tym przypadku koniecznie trzeba wspomnieć o tak zwanej farbie tablicowej, która w kilka minut przemieni zwykły fragment ściany w powierzchnię, na której można pisać kredą. Rozwiązanie to sprawdzi się znakomicie nie tylko w pokoju dziecka, farby tablicowe są stosowane na szeroką skalę również w kuchni oraz w jadalni. Zmywalne i prezentujące się bardzo oryginalnie pozwalają szybko zapisać informację dla pozostałych członków rodziny. Można po nich pisać zarówno klasyczną kredą, jak i nowoczesnymi flamastrami kredowymi. Farby tablicowe doskonale prezentują się także w nowoczesnych wnętrzach. Szczególnie polecane są do dużych otwartych przestrzeni urządzonych z industrialnym lub modernistycznym zacięciem. Ich gęsta, dobrze kryjąca konsystencja sprawia z kolei, że najczęściej tworzą na ścianach jedną warstwę, której zapach niestety może utrzymywać się w pomieszczeniu przez wiele dni. Warto zatem zaplanować malowanie ściany wiosną lub latem, kiedy ciepła pogoda pozwala bez obaw otworzyć okno i przewietrzyć pomieszczenie.

Jej alternatywą jest farba magnetyczna. Posiada ona w swoim składzie drobne opiłki metali, po nałożeniu na ścianę przyciąga magnesy umożliwiając umieszczanie rozmaitych zapisków, zdjęć czy tworzenie kolorowej mozaiki. Pozwala uniknąć zniszczenia ściany przez pinezki lub taśmy klejące. Warto pamiętać, by przed nałożeniem jej na ścianę, dokładnie wymieszać zawartość puszki. W ten sposób zyska się pewność, że opiłki zostały równomiernie rozprowadzone w cieczy. Farba magnetyczna jest zazwyczaj szara, można jednakże nanieść na jej powierzchnię dowolny kolor, bez utraty przyczepności.

Kilka praktycznych porad dotyczących malowania ścian i sufitów

• Zanim przystąpi się do malowania, należy starannie przygotować ściany, usunąć z nich zabrudzenia, wyrównać niedoskonałości. Farba, w przeciwieństwie do tapety, nie zamaskuje wszelkich otworów, odprysków, czy nierówności. Do wygładzenia powierzchni można użyć pacę z siatką lub papierem ściernym.
• By farba po nałożeniu na ścianę miała jednolity kolor bez plam oraz zacieków, trzeba zadbać też o odpowiednie narzędzia malarskie. Rzadkie farby najlepiej rozprowadza się za pomocą wałka, zaś do gęstych warto wykorzystać pędzel. Ten ostatni stanie się także bezkonkurencyjny w dotarciu do trudnodostępnych miejsc oraz podczas wykańczania wszelkich kątów i uskoków.
• Pędzel podczas malowania należy namaczać przez chwilę w puszcze, a następnie strzepnąć nadmiar farby uderzając delikatnie włosiem o krawędzie puszki z farbą. Zanurzając go w cieczy i przejeżdżając przez krawędź opakowania sprawi się, że cała farba zostanie w pojemniku.
• Warto często zamaczać wałek lub pędzel w farbie. Malowanie dopóki, dopóty będzie on prawie suchy może spowodować pojawienie się nieestetycznych smug na ścianach.
• Wałki do malowania często gubią cząstki włosia. Gromadzi się na nich również kurz oraz drobne zanieczyszczenia. Przed przystąpieniem do malowania warto przejechać po ich powierzchni rolką do czyszczenia ubrań. Zyska się wówczas pewność, że na ścianie nie pojawiają się niechciane drobinki.
• Jeżeli używa się wałka wielokrotnie, należy zadbać o to, aby po każdym malowaniu został należycie wyczyszczony. Można także przyciąć włosie po bokach, ponieważ to właśnie tam najczęściej gromadzą się trudne do usunięcia pozostałości farby.
• Stary pędzel z kolei zyska elastyczność, gdy zanurzy się go go na 20 minut w roztworze gorącego octu.
• Elementy, które powinny pozostać niezamalowane trzeba zabezpieczać taśmą malarską. Aby uniknąć podpływania pod nią farby, należy mocno docisnąć jej powierzchnię - najlepiej za pomocą szpachelki.
• By łatwo pozbyć się taśmy i by zrywanie nie powodowało odprysku farby blisko jej krawędzi, przed zrywaniem można nagrzać przez chwilę jej powierzchnię suszarką. Zmiękczony klej sprawi, że taśma odejdzie bardzo łatwo od ściany.
• Bez względu na to, że dzisiejsze farby są prawie bezzapachowe, istnieją proste sposoby, aby całkowicie pozbyć się ich woni. Jednym z nich jest ustawienie w pomieszczeniu miski z solanką przygotowaną w proporcjach 8 łyżek soli na litr wody. Jej alternatywą będzie naczynie wypełnione świeżo mieloną kawą. Pomieszczenie można także okadzić gorącymi nasionami jałowca uprażonymi na patelni.