Podlewanie domowych roślin doniczkowych

Zarówno zbyt słabe, jak i zbyt obfite podlewanie domowych roślin doniczkowych może zaburzać ich prawidłowy wzrost, powodować żółknięcie i opadanie liści, a nawet zamieranie roślin. To, jaka ilość wody będzie odpowiednia dla danej rośliny, jest uzależnione od co najmniej kilku czynników. Najważniejsze z nich to sama specyfika danego gatunku, faza wzrostu, rodzaj podłoża, w którym roślina rośnie, a także temperatura i wilgotność powietrza w pomieszczeniu, w którym się znajduje.

Podlewanie roślin doniczkowych to podstawowy i najczęściej wykonywany zabieg pielęgnacyjny, który jest roślinie niezbędny do życia. Istnieją gatunki, które bez wody są w stanie przeżyć nawet dwa miesiące, z kolei inne wymagają codziennego podlewania. Nie tylko częstotliwość podlewania jest ważna, ale również jakość używanej do tego wody. W większości przypadków zwykła kranówka bezpośrednio po nalaniu do konewki nie jest najlepszym wyborem. Konieczne jest wcześniejsze przygotowanie wody do podlewania. Aby nawadniać domowe czy biurowe rośliny doniczkowe prawidłowo, warto znać kilka podstawowych zasad podlewania roślin doniczkowych.

Zapotrzebowanie roślin doniczkowych na wodę

To, ile wody potrzebują nasze rośliny doniczkowe, jest uzależnione od:

• gatunku rośliny,
• wieku rośliny,
• fazy wzrostu,
• pory roku,
• warunków panujących w pomieszczeniu, w którym znajduje się roślina,
• rodzaju podłoża,
• rodzaju pojemnika (doniczki), w którym rośnie.

System korzeniowy roślin rosnących w warunkach naturalnych nie jest ograniczony przestrzennie, co ułatwia roślinie pobieranie niezbędnej do życia wody oraz składników mineralnych. W przypadku domowych kwiatów uprawianych pojemnikach sytuacja wygląda inaczej. Tutaj roślina ma do dyspozycji tylko stosunkowo niewielką ograniczoną powierzchnią doniczki przestrzeń oraz ilość podłoża. W związku z tym niezwykle ważne jest dbanie o utrzymanie jego prawidłowej wilgotności.

Jeśli narazimy roślinę na niedobór wody, wówczas jej tkanki stopniowo stracą turgor - roślina zwiędnie, liście zaczną opadać i żółknąć, aż w końcu kwiat obumrze całkowicie.

Bardzo groźne jest również przelewanie, ponieważ w zbyt wilgotnym podłożu bardzo łatwo rozwijają się grzyby oraz bakterie gnilne, które powodują zagniwanie korzeni roślin, bulw, kłaczy, łodyg, co oczywiście jest dla rośliny zgubne i powoduje jej obumarcie.

Do roślin dobrze radzących sobie z deficytem wody należą gatunki, które potrafią gromadzić jej zapas w swoich tkankach. Znajdziemy wśród ich wiele popularnych gatunków sukulentów liściowych czy łodygowych jak choćby grubosz, znany powszechnie jako drzewko szczęścia, liczne gatunki kaktusów czy zamiokulkas.

Z kolei najbardziej wrażliwe na niedobór wody są gatunki o cienkich delikatnych liściach, z których łatwo wyparowuje woda jak na przykład szczawiki czy bodziszek (geranium) zwany popularnie anginką.

W kwestii podlewania roślin doniczkowych ogromne znaczenie ma również klimat panujący w pomieszczeniu, w którym stoją. W klimatyzowanych pokojach powietrze jest bardzo suche, co przekłada się na o wiele szybsze wysychanie podłoża w doniczkach oraz zwiększone parowanie z liści roślin. Z kolei w pomieszczeniach takich jak kuchnia czy łazienka wilgotność powietrza jest znaczna, a więc i przerwy w podlewaniu roślin mogą być dłuższe.

Częstotliwość podlewania roślin doniczkowych

Wiele osób ustala sobie sztywno konkretne terminy podlewania kwiatów doniczkowych przykładowo raz na 7 lub 10 dni i wcale nie sprawdza aktualnego stanu i zapotrzebowania roślin na wodę. Niestety może to prowadzić do porażek w uprawie roślin domowych, powodować ich słabszy wzrost i przyczyniać się do różnych chorób roślin.

Podstawowe zasady, jakimi powinniśmy kierować się przy podlewaniu roślin doniczkowych to:

• gatunek rośliny - warto sprawdzić, jakie wymagania względem optymalnej wilgotności podłoża ma posiadana przez nas roślinka, dzięki temu unikniemy wielu problemów,
• aktualna wilgotność podłoża - zanim przystąpimy do podlewania, zawsze sprawdźmy stan ziemi w doniczce. Zrobimy to z łatwością, wkładając do niej palec na głębokość kilku milimetrów. Od razu wyczujemy, czy podłoże jest wilgotne, czy suche.
• pamiętajmy, że dla większości roślin doniczkowych znacznie groźniejszy jest nadmiar wody, niż jej niedobór.
• kierujmy się prostą zasadą, że im większa roślina, im więcej ma liści i im większa jest ich powierzchnia, tym więcej będzie potrzebowała wody.
• częstotliwość podlewania jest uzależniona również od rodzaju i wielkości doniczki. Im mniejsza doniczka w stosunku do wielkości rośliny, tym częściej trzeba podlewać. Ponadto rośliny w plastikowych pojemnikach wymagają rzadszego podlewania, ponieważ woda nie paruje z nich zbyt łatwo, a te rosnące w naturalnych glinianych porowatych doniczkach, są bardziej narażone na wyparowywanie wody z podłoża, wobec czego trzeba je podlewać nieco częściej.

Rośliny doniczkowe trzeba podlewać częściej, jeśli:

1. są duże lub szybko rosną;
2. zawiązują pąki lub kwitną;
3. znajdują się w pomieszczeniu o niskiej wilgotności powietrza;
4. rośliny rosną w bardzo małej doniczce i w związku z tym ich korzenie szczelnie wypełniają pojemnik.

Należy podlewać rośliny domowe rzadziej, kiedy:

• należą one do gatunków magazynujących wodę przykładowo w liściach (sansewieria, aloes), łodygach (wilczomlecz, kaktus) lub korzeniach (zielistka, szparag);
• przechodzą okres spoczynku, czyli jesienią i zimą. Wiele gatunków roślin wymaga w tym okresie jedynie minimalnego podlewania, tak aby nie dopuścić do całkowitego wyschnięcia podłoża;
• są to gatunki o woskowatych liściach, ponieważ parowanie z ich powierzchni jest bardzo niewielkie. Jest to przykładowo hoja;
• rośliny stoją w chłodnym i wilgotnym pomieszczeniu (niskie parowanie z podłoża i liści).

Jak podlewać domowe rośliny doniczkowe?

Pierwszym aspektem, na który powinniśmy zwrócić uwagę, jest jakość wody używanej do podlewania, Niestety w naszych kranach w większości płynie bardzo twarda woda, w której znajduje się mnóstwo kamienia. Nie najlepszym pomysłem jest więc wlewanie wody do doniczki od razu po jej nalaniu z kranu do konewki. Konieczne jest jej odstawienie na co najmniej 24 godziny. W przypadku gatunków bardziej wrażliwych dobrym pomysłem jest również przegotowanie wody przed jej użyciem do podlewania, a nawet stosowanie wody filtrowanej na przykład specjalnym filtrem węglowym zakładanym na kran.

Istnieją cztery podstawowe metody podlewania roślin doniczkowych:

• wlewanie wody bezpośrednio do doniczki;
• wlewanie wody do podstawka;
• wstawienie doniczki do pojemnika z wodą;
• wlewanie wody do rozety rośliny.

1. Wlewanie wody bezpośrednio do doniczki

Jest to najpowszechniejsza metoda podlewania, która doskonale sprawdza się w przypadku większości gatunków. Przy sadzeniu roślin pamiętajmy, że górną krawędź doniczki i powierzchnię podłoża, w którym znajduje się roślina, powinno dzielić około 2 centymetrów. Dzięki temu woda nie będzie wylewać się z doniczki podczas podlewania.

Niezwykle istotną kwestią jest także sam sposób wlewania wody do doniczki. Tutaj wiele osób popełnia błąd, który może prowadzić do gnicia szyjki korzeniowej, łodygi lub liści, zwłaszcza u roślin pokrytych drobnym meszkiem włosków. Pamiętajmy, że strumień wody podczas podlewania powinniśmy kierować na podłoże, a nie na części rośliny. Woda z podlewania przesiąka przez podłoże i po chwili powinna pojawić się w podstawku. Jeśli dzieje się to bardzo szybko, oznacza, że podłoże było bardzo mocno przesuszone lub, że jest go w doniczce zbyt mało w stosunku do potrzeb roślin i należy ją przesadzić lub dosypać nieco ziemi. Po podlaniu poczekajmy kilka minut, aż korzenie rośliny wciągną wodę z podstawka - gdy stanie się to bardzo szybko, wówczas podlejmy kwiatek jeszcze raz. Z kolei, jeśli po 10-15 minutach woda nadal będzie zalegać w podstawku, wtedy należy ją wylać.

2. Wlewanie wody do podstawka

Wiele roślin wymaga innego niż bezpośrednio do ziemi sposobu podlewania. Przykładowo rośliny mające włochate liście są szczególnie narażone na ich gnicie wyniku zalegania wody na ich powierzchni liści, a także na poparzenia słoneczne z powodu skupienia przez krople wody promieni słońca padających na roślinę. Do takich gatunków należy na przykład sępolia pośrednia, znana jako fiołek afrykański. Nie powinno się też podlewać bezpośrednio do ziemi gatunków bulwiastych jak na przykład cyklamen perski oraz cebulowych takich jak hiacynt czy narcyz.

Najlepszą metodą podlewania tego typu roślin jest wlewanie wody do podstawki. Następnie należy poczekać chwilę, aż roślina ją wciągnie i wlać ponownie. Czynność powtarzamy do momentu, aż woda nie będzie już wciągana z podstawki. Wtedy jej nadmiar wylewamy.

3. Wstawianie całej doniczki z rośliną do pojemnika z wodą

Taka metoda podlewania z pewnością znana jest miłośnikom orchidei. Tak właśnie podlewa się wszystkie storczyki. Całą roślinę w doniczce wstawiamy do niewielkiej miski lub garnka z wodą na 10-15 minut. W tym czasie roślina pobiera potrzebną jej wodę, a podłoże nabiera odpowiedniej wilgotności. Pamiętajmy, aby nie przetrzymywać storczyka zbyt długo w takiej kąpieli wodnej, ponieważ zbyt mocno nasączone wodą podłoże może zacząć pleśnieć, a korzenie rośliny gnić.

4. Wlewanie wody do rozety rośliny

Pewne egzotyczne gatunki roślin z rodziny ananasowatych posiadają specyficzną rozetę, w wyniku czego tworzy się lejek w centralnej części rośliny. Oprócz zwilżania podłoża, to właśnie do niego powinna być wlewana woda, aby zapewnić roślinom prawidłowy rozwój. Należą do nich takie cieszące się dużą popularnością ze względu na swoją dekoracyjność gatunki jak bromelia czy echmea.

Jeśli dopiero zaczynamy przygodę z uprawą roślin doniczkowych, pamiętajmy o jednej bardzo ważnej zasadzie dotyczącej absolutnie wszystkich roślin doniczkowych - zdecydowanie lepiej podlewać niewielką ilością wody, a częściej, niż rzadko, ale zalewając roślinę.

Postarajmy się również zapewnić naszym domowym roślinom optymalne warunki glebowe już na etapie ich sadzenia, co w przyszłości znacznie ułatwi odpowiednie podlewanie. Bardzo często rośliny doniczkowe sprzedawane są w kiepskiej jakości łatwo przesychającym i ubogim podłożu torfowym. Dlatego, po zakupie warto przesadzić je do nowej doniczki z dobrej jakości podłożem odpowiednim dla wybranego przez nas gatunku. W kwiaciarniach i centrach ogrodniczych dostępne są specjalne podłoża na przykład do uprawy plam, cytrusów, sukulentów czy roślin kwitnących.

Znacznie ułatwimy podlewanie, również stosując drenaż na dnie doniczki. Wystarczy po prostu przed posadzeniem rośliny wsypać na dno pojemnika niewielką ilość drobnego żwirku, keramzytu czy pumeksu ogrodniczego, dzięki czemu przepływ wody w pojemniku oraz stosunki wodno-powietrzne będą dobre. Uchroni to roślinę przed zaleganiem nadmiernej ilości wody w podłożu i gniciem korzeni.